De kant van de Media: de NPO
0
0
De kant van de Media: de NPO
Gijs Schumacher en Bert Bakker noemden het al even; de brief van NPO baas Shula Rijxman waarin zij schrijft dat de NPO moet leren van de verkiezing van Trump. Ontevreden en ongehoorde burgers moeten weer gehoord worden door de media. Bert Wagendorp zag deze insteek als zorgwekkend. Hij vroeg zich af of er een stereotype in het leven wordt geroepen. Is dit wel de oplossing?
Om te achterhalen wat de NPO daadwerkelijk doet om ‘Boze Witte Mannen’ te representeren is er gekeken naar verschillende NPO programma’s en hebben wij ingezoomd op de ingezonden brief van Rijxman. Daarnaast is er contact opgenomen met Rijxman voor een interview over haar brief en over de aanpak van de NPO. Rijxman gaf aan zeer geïnteresseerd te zijn in het onderzoek en de uitkomst hiervan, maar helaas geen tijd te hebben voor een gesprek.
Gelukkig wilde Dunya van Troost, onderzoeker en beleidsadviseur bij de NPO, ons graag te woord staan om het beleid van de NPO te verduidelijken en enige uitleg te verschaffen.
Klik hier om de ingezonden brief van Shula Rijxman in de Volkskrant te lezen.
In de brief van Shula Rijxman alsmede in het interview met Troost wordt niet duidelijk hoe de NPO gaat proberen de ‘ontevreden Nederlandse burgers in haar programma’s te representeren. Rijxman stelt ‘in gesprek’ te willen gaan met omroepen en te willen ‘leren’ van de verkiezing van Donald Trump, maar volgt dit niet op met concrete plannen.
Hoewel het beleid tot zover weinig actief of effectief lijkt, laat van Troost in haar antwoorden doorschijnen dat het beleid wel degelijk een vaste lijn kent. Dat er een vaste lijn is, wordt duidelijk als wij de in 2010 door NPO intern verstrekte ‘Handleiding Leefstijlgroepen’ in handen krijgen. Het doel van de handleiding staat op de eerste pagina: ‘In deze brochure worden de nieuwe leefstijlgroepen van de publieke omroep voorgesteld. Deze indeling is ontwikkeld om het mediagedrag van doelgroepen te verklaren en inzicht te bieden in de leefwereld van de groepen. We onderscheiden acht groepen (..)”. Deze groepen zijn o.a. ‘Kritische Verdiepingszoekers’, ‘Zorgzame Duizendpoten’, ‘Jonge Connectors’ en ‘Praktische Familiemensen’.
Deze laatste groep lijkt veel kenmerken te delen met de ‘Boze Witte Man’: Zij zijn voor 87% man, hebben een gemiddelde leeftijd van 47 jaar en hebben enige scepsis tegenover de politiek. Zijn interesses zijn sport, techniek, auto's en opvoeden. Zelfs zijn muzieksmaak is bekend. Zo zou de praktische familiemens luisteren naar pop classics, Nederlandse pop muziek en Rock. Het is een nuchter persoon met een arbeidersachtergrond.
Op de laatste pagina van het boekje staat dat de leefstijlgroepen voor twee belangrijke doelen worden gebruikt: ‘Het aan programmamakers zichtbaar maken van de leefwereld, drijfveren en mediabehoeften van de doelgroepen’ en ‘Het informatie bieden voor het programmeren van radiozenders en televisienetten om deze zo goed mogelijk te laten aansluiten bij het dagritme, interesses en motivaties van gebruikers.’ Alhoewel de claims van Rijxman en van Troost dus vaag en aspecifiek lijken, is het categoriseren van mensen in afgesloten groepen bij de NPO al lang de normaalste zaak van de wereld.
De NPO gebruikt misschien niet letterlijk de bewoording 'Boze Witte Man' en Van Troost merkt dit terecht op. Toch is de NPO zeker wel bezig met het indelen van de bevolking in hokjes die gelijk staan aan de breedte die ook een begrip als de 'Boze Witte Man' bestrijken. Grote groepen worden gereduceerd tot enkele kenmerken waar de programma maker het maar mee heeft te doen.
